ishalle seyreden hastalıklar

DİSTEMPER ( GENÇLİK HASTALIĞI) :

3-6 aylık köpeklerden başlayıp 6 yaşından büyük köpeklere kadar her yaştaki aşısız hayvanda izlenebilen, çok bulaşıcı,viral bir hastalıktır. Virus paramyxoviridae ailesine ait olan distemper virusudür. 4 yaşından büyük köpeklerde genelde sinirsel formu izlenir.

10 gün veya aylarca süren bir periyotta görülebilir. Çok farklı formları vardır. Her hasta farklı semptomlar gösterebilir. Evrelerin hepsini ısrayla geçirenlerde gözlenir. Ancak yavrularda çok şiddetli seyreden bu hastalıkta ölüm oranı çok yüksek ve geneldeseyir hızlıdır.Virus genelde hava, nefes yoluyla bulaşır ve enfekte bir köpek aylarca virus yayabilir.Hastalığı atlatan ömür boyu bağışıklık kazanır.Virus güneşte 14 saatte denatüre olur, fenol ve formaldehit solüsyonlarına karşı da hassastır.



Distemper'ın Belirtileri: Virusun vücattaki hastalık yapmadan kaldığı dönem(kuluçka süresi) yaklaşık 14-18 gündür. Yani hastalık belirtileri göstermeden vücutta yaşabilidiği süreye kuluçka süresi denmektedir.



a-Akut form: Geçici yüksek ateş, burun, göz akıntıları, öksürük, ishal, kusma,iştahsızlık, halsizlik, dehidrasyon,şiddetli zayıflama gibi çok da spesifik olmayan semptomlar gösterebilir.



b- Sekunder (ikincil) Enfeksiyon Formu: Genelde solunum sistemini etkileyen başka enfeksiyonlar işe karışır. Mukoprulent bir burun -göz akıntısının yanı sıra faranjit,bronşit, tonsillit, pronkopneumoni belirtileri ortaya çıkabilir. Sindirim sistemi de etkilenmişse; ishal, kusma, kilo kaybı ile seyreden gastroenteritis oluşur.Kalp yetmezliği, böbrek yetmezliği, ulkus kornea, kulakta otitis çıkabilen belirtilerdendir



c-Sinirsel Form: Bacak ve yüz kaslarında istemsiz hareketler başlar. Ağrı duyuyor gibi bağırır.

Duruş ve haraketlerinde anomaliler, dengesizlikler başlar. Aşırı uyarılmalar vardır.Arka bacaklarda sallanmayla başlayan yarım yada tam felçler meydana gelir.



d-Kronik Ensafalitis: Başı tutamaz, inkoordinasyonlar (dengesizlikler) başlamıştır. Başta titremeler,

pelvisde zayıflık, felçler, davranış değişiklikleri, korkular, ani körlük, halsizlik,titremeler, inleme,dönme, aşırı uyarılma, gibi semptomlar haftalar veya aylar sonra bile çıkabilir.



e-Hard pad disease:Ayak tabanında ve burunda hiperkeratöz denilen kalınlaşma ve üremeler olabilir.



d-Yaşlı köpeklerde Encephalitis: Denge ve yürüyüş bozulmaları,felçler, kendi etrafında dönme kafa kaslarında tikler, görme bozuklukları, zihinsel bozukluklar, inkoordinasyon, pelvis eklemlerinde zayıflık,depresyon, çift yada tek yönlü kafa sallama vb. semptomlar izlenenebilir.Hastalar sahiplerini tanımayabilir, çevreye karşı ilgisizdir.



KORUNMA:En iyi korunma aşılamadır. Hasta hayvanlar için özel tesler sonunda teşhis konur.

Hastanın aşısız olması önemli bir ayıraçtır.Aşısız hayvanlar mutlak şüphelidir. Sağlıklı görünen hayvan bile Distemper taşıyıcısı olabilir, unutulmamalı, aşısız hayvan alırken dikkatli olunmalıdır.



Aşılamalar bitmeden hiç bir şekilde dış ortamla veya başka köpeklerle temas ettirilmemeli, ya da el vb. araçlarla dışardan virus hayvana bulaştırılmamalıdır.Hijyen kurallarına mahakkak uyulmalıdır.





3- PARVOVİRAL ENTERİTİS ( KANLI İSHAL) :

Etken, parvoviridae ailesinden Canine Parvovirus' dür. Bir yaşında küçük köpekler bu hastalığa çok duyarlıdır. Çok ani seyreder ve şiddetli şekilde ölümle sonuçlanabilir. Bir yaşından büyük hayvanların iyileşme şansı daha yüksektir. Virus dışkı yoluyla, sindirim veya solunum yoluyla bulaşabilir.



Belirtiler : Kusma, kanlı, sarıdan kahverengiye değişen renklerde kötü kokulu ishal, iştahsızlık, 41 dereceye kadar yüksek ateş, yaşlılarda normal veya düşük ateş, halsizlik, depresyon, bazen öksürük ve kornea ödem gelişebilir. Hastalık ilerledikçe vücut ısıs düşer, şoka girer ve ölüm meydana gelir. 8 haftalıktan küçük yavru köpeklerde ise miyocard enfarktüs meydana gelir ve kalp yetmezliği kısa sürede ölümle sonuçlanır.

KÖPEKLERDE CORONAVİRAL ENTERİTİS:

Coronaviral enteritis kedi ve köpeklerin akut seyirli bulaşıcı bir hastalığıdır. Özellikle bir yaşın altındaki köpek, 1-3 aylık kedi yavrularında sarı-portakal renginden kahve rengine kadar değişen, bazen kan içeren, kötü kokulu, ishalle seyreder. Oldukça bulaşıcı ancak ölüm oranı düşüktür.Bulaşma enfekte hayvanların dışkılarıyla bulaşık materyalin alınmasıyla olur. Çoğu vakalarda ateş görülmez,klinik olarak ishal, kusma, durgunluk gözlenir. İshalin uzun sürmesi halinde dehidrasyona bağlı olarak tablo ağırlaşabilir. Sekonder patojenlerin eklenmesi durumunda da belirtilerin şiddetini artırdığı gözlenir.

Hafif semptomlarla seyreden durumlarda genellikle 2 hafta içinde iyileşme görülür. Hastalığı geçirmiş hayvanların anne sütüyle yavrularına geçirdikleri maternal antikorlar 2-3 ay kadar yavruları korur.

Bu tür hastalık belirtileri görüldüğünde hastalığın şiddetini artırmaması için Veteriner Hekimin önerilerine uyulmalıdır.


Etken pleomorf bir RNA virus olan Canine corona virustur. Özellikle köpek çifliklerinde yaşayan hayvanlar duyarlıdır, risk altındadır. 1-3 günlük bir kuluçka süresi sonunda hastalık gelişir.

Çok buşacı olup salgınlar halinde seyreder. Dışkı ile yayılan virus, yiyecek yoluyla bulaşır.

Enfekte bir hayvan 2 ay boyunca virusu yayabilmektedir.



Belirtiler: Yüksek ateş(40-41), kusma,iştahsızlık, mukus yada kanlı dışkı duruma göre portakal sarısı veya kanlı görünümde, çok sulu olabilir. Şiddetli ishal ve kusma nedeniyle hayvan şideetle zayıflar ve dehidre olur. Sağaltım yapılsa dahi genç hayvanlarda iyileşme imkansıza yakındır.

KORUNMA: En iyi korunma aşılmadır.

FELİNE İMMUNODEFİCİENCY VİRUS: FIV: KEDİ AIDS'İ



Etken Feline İmmunodeficiency virus dür. 5-12 yaşlı kedilerde daha sık izlenir. Genelde kötü karakterli bir hastalık olup insandaki AIDS e benzer ve sonu ölümle biten, bulaşıcı,viral bir kedi hastalığıdır.

İnsana bulaşamaz. Kavga sırasında kedinin kediyi ısırması esnasında salyadaki tükürükle bulaşma mümkündür.

1.DÖNEM: Birkaçgün süren bir ateş izlenir. İshal, lenf yumrularında değişimler, kana etkenin geçişi ni izler.

2.DÖNEM: Klinik olarak pek bulgu göstermez, hastalığın gizlenmiş evresidir.

3.DÖNEM: Kronik seyreder. İnsandaki AIDS e benzer. Zayıflık,ateş, halsizlik, davranış bozuklukları, göz bozuklukları, kusma,ishal, böbrek bozuklukları, deri problemleri, solunum sistemine özgü semptomlar, kronik diş eti yangıları, sinirsel semptomlar, tümörler izlenebilir.Ağızdaki lezyonlar kroniktir ve çokça rastlannan bulgulardandır.

Hastalıkla beraber bir çok hastalık etmeni daha vücuda bağışılığın yetersizliğinden dolayı rahatlıkla gireceğinden, hastalığın teşhisi güçleşebilir.Sadece spesifik kan testiyle teşhis kesinleştirilebilir.ELISA,İFA, WB TESTLERİ.

Kesin bir tedavisi yoktur.Antiviral ilaçlar denenir.

GİARDİA CANİS (KÖPEKDE):

İshalle seyreder. Çok kötü kokulu sulu bir ishal vardır.


Korunma: Bu hastalıklar özellikle güçsüz hayvanlarda ölüme sebebiyet verebilir.Bulaşma çiğ et ve gıdalar vasıtasıyla yada kirli çevre ve gıdayla kolayca oluşabilir. Bu nedenle sokakdan alınan hayvanların veterinerce sağaltıma alınması gereklidir. Dışkı muayenesi sonucu etken yumurtalarının görülmesi tanıya yardımcı olur. Hijyene dikkat edilmeli, çiğ gıdalar hayvanlara verilmemelidir.